Жоғары білім дағдарыста

    • Example image

      Редакторы мен болып табылатын ҚазҰлтҚызПУ «Хабаршысына» жақында үш автордан – екеуі Қазақстаннан, біреуі Ұлыбританиядан мақала келді.

      Мақала мәдениетаралық коммуникация туралы. Бірақ мені соңғы уақытқа дейін Лондон мұғалімдер колледжінің деканы болған, қазіргі уақытта Еуропа және Азия университеттер қатарының ғылыми кеңесшісі, профессор, шетелдік автор Розмари Сэйдж (Rosemary Sage) қызықтырды.

      Профессор  Р.Сэйдж 2020 жылы «Жаңа индустриалды ғасыр дамуы үшін саясат пен практиканы дайындауда жоғары оқудың рөлі» тақырыбында мақала жариялады.

      Мақала маған қатты әсер етті. Біз магистр және PhD дәрежесі, жоғары білім алу үшін Ұлыбритания жоғары оқу орындарын есепке алғанда британдық білімге ерекше құрметпен қараймыз. Тіпті  интеллектуалды және ғылыми саладағы британдық құдіретті қабылдауға Брексит те әсер етпеді.

      Р. Сэйдж өздерінің білім берулері де дағдарыста екенін жазады. «Үлкен тесікті швейцарлық ірімшік» метафорасын ол әлсіз тұстардың дәлелі ретінде келтіреді. Ол тестілеу жүйесі студенттердің жеке қабілеттеріне сезім бермейтін, бірақ жаттап алу мен біріктіруді ынталандыратынын көрсетеді. Бітірушілердің қарапайым бағамен ЖОО-ға түсуі қиын емес, нәтижесінде жыл сайын миллиондаған бакалаврлар мен магистрлер өз сұраныстары бойынша жұмыс таба алмайды. Үрдіс, автордың айтуынша, мектептерде басталады, онда түлектердің 90% - ы жоғары оқу орындарына баруға дайын. Білім берудегі жағдаят британдық экономика мәселесінде көрінеді. Патент бойынша ел әлемдегі топ 10 ел қатарына кірмейді. Басқа еуропалық елдер инженерлері ағылшын мамандарын дайындау және білім бойынша асып түседі. Британдық бизнес шетелдіктердің бақылауына түсіп қысқаруда. 

      Ел АТ саласында әлемдік алыптар таласында тасбақа сияқты баяу жылжуда, олардың өз Амазон, Фэйсбук, Гуглдары жоқ. Сауалнама бойынша, кейбір британдық студенттер оқу үшін күніне 2 сағат уақытын жұмсайды. Әзірше ЖОО-лар бизнес заңы бойынша жұмыс істейді, жақсыға өзгерістер болмайды деп қорытындылайды Сэйдж.

      Мен мақала авторына, сондай-ақ өз таныстарым мен әріптестеріме жүгіндім және осы тақырыпқа толығырақ өз пікірлерін білдіруді ұсындым. Пікірталасқа қатысушылар -

      Ұлыбританиядан:

      Розмари Сэйдж / Rosemary Sage,

      Айна Кристодулу /Aina Christodoulou (Ноттингем қаласы, жалпы білім беру мектебінің оқу ассистенті),

      Роза Верко/ Rauza Vercoe (UCL),

      Сэнди МакДональд  (Нортхэмптон университетінің профессоры)

      Полина Бишенден /Polina Bishenden (Кент университетінің докторанты),

      Қазақстаннан:

      Жанна Мендыбаева,  UniverSity білім беру технология  Бюросының директоры,  Алматы қ.

      Марина Хан (Intellect агенттігінің негізін салушы және бас директор, Алматы қ.

      Қазақстанның педагогикалық ЖОО оқытушылары Р.Сэйдж мақаласын қызығушылықпен  оқиды және оның тезисі  британдық пен біздің ғалым, педагогтардың арасында қандай реакция туғызғанын біледі деп үміттенемін.

        Мақаланың толық нұсқасын жүктеу